TRAGOEDIA

TRAGOEDIA

imitatio est per actiones illustris Fortunae, exi ru infelici, oratione gravi metricâ, Caes. Scaliger. qui illam e Comoedia quidem ortam, prius tamen excultam esle docet. Nomen ei, secundum Diomedem l. 3. a τράγος, et ᾠδὴ, quoniam olim actoribus Tragicis, τράγος, id est, hircus, praemium cantus proponebatur, qui Liberalibus, die festô, Libero Patri ob hocipsum sacet fiebat, quia, ut ait Varro, depascunt vitem. Horat. in Art. Poet. v. 220.

Carmine qui tragicô vilem certavit ob hircum.

Alii a faece, quam Graeci τρύγα appellant, Tragoediae nomen desumunt: quoniam olim, personis nondum a Thespide repetis, tales fabulas peruncti faecibus ora agitabant, idem Horat. Nonnulli a vino deducunt, quod τρὺξ quoque olim dictum est; quia in Liberalibus apud Atticos, vinum cantoribus pro corollario dabatur, Lucillius in 12. Isacus vetus Commentator Graecus, τραγῳδίαν, quasi ρατχῳδίαν vult nuncupatam. Eius species a loco duae sunt, Graeca et Latina, quae fuit praetextata, qualis erat Nero Senecae. Ab Argumento vero, generibus diversae sunt: Callias Atheniensis in tragoedia, cui Grammaticae nomen fecit, e literis et sonum et argumenrum duxit, chorusque ni hil aliud fuit, quam saltatio ex nominibus et sonis et temporibus et rythmis elementorum. Alia species Satyros Heroibus mistos continens severa laeris temperat, qualis Polyphemus est, apud Euripidem: in quo genere Poematis Menedemus Phil. primas tribuit Sophocli et Achaeo, etc. Quantum sapientiae ex Tragoedia haurire liceat, vide apud Athen. l. 7. et Aristot. de Poêtica. Antiquissimum Tragoediae munus fuit, Deorum laudes simplici chorô canere, quod quis primus instituerit, in incerto est. Donatus ad Homerum huius carminis originem trahit: Plato vetustissim um Atheniensium inventum esse dicit, in Minoe. Aeschylum tragoediae repertorem facit Quintilian. l. 10. c. 1. Euterpen incertus Poeta, in Anthol. l. 1. c. 57. epigr. 22. Nitidiorem dein cultioremque effecit Thespis, teste Horatiô de Arte Poet. Vide Iul. Caes. Scaliger. Poet. l. 1. c. 6. Partes Tragoediae, ut et Comoediae, vel primatiae sunt, Protasis, Epitasis, Catastasis ac Catastrophe: quarum partium communes portiones maiores Actus, minores Scenae dicuntur. Vel accesloriae, Argumentum, Prologus, Chorus et Satyra. Vel circumstantes, ut Titulus, Modus, Cantus, Saltatio, et Apparatus. In his actibus notat Scaliger, praecipuam cantorum rationem habitam esse. Nam vel in initio canebant, qui cantus Εἴσοδος, id est, Introitus dictus est, Iul. Poll. Onomast. l. 14. c. 15. vel in medio, ut vel chorus requiesceret, quae cantiones ἔμβολα appellatae sunt; Denique in fine Dramatis ἐξόδια canebantur, Festus, l. 5. Sueton. in Domit. etc. Iuvenal. Sat. 3. v. 175.

—— Tandemque redit ad pulpita notum

Exodium. —— ——

Hoc cum primitus conciliandis auribus, revocandis animis, et taedio liberandis audiretur, in amatam postmodum carpendi consuetudinem abiit, Liv. Dec. 1. l. 7. Peculiare calceamenti genus Tragicis actoribus Cothurnus fuit, calceamentum quadrangulum quod utrique pedi aeque accommodari poterat, adeoque crassum, ut eius accessione Heroum magnitudinem aequarent: Cum soccus Comoediae esset. Utrumque scribendi genus, soccum et cothurnum, i. e. Tragoediam et Comoediam, coniungunt Auctores antiqui, Claudian. in Eutrop. l. 1. v. 299.

Quae socci superent risus, luctusque cothurni,

M. Martialis l. 1. Epigr. 3. v. 13.

An iuvat ad Tragicos soccum transferre cothurnos.

Plura de Tragoedia vide apud Heinsium, Rosin. Antiquit. Rom. l. 5. c. 6. Alios. E' quibus addo, quod earum commissiones inter praecipua dierum festorum oblectamenta olim fuêre; et quidem, cum incompositus olim Tragicorum chorus, prae personarum multitudine, e quibus constituebatur, esset (50. fuisse Veteres testantur) numerus, contractior factus est 15. tantum personarum, ex hac Lege: Τὸν Τραγικὸν Χορὸν συνιςτάναι εν πεντεκας̔´δεκα; quae lata est occasione Eumenidum fabulae, quam docuit Aeschylus; Pollux l. 4. c. 15. Τὸ δὲ παλαιὸν ὁ Τραγικὸς Χορὸς πεντήκοντα ἦσαν, ἄχρι τῶ Εὐμενίδων Αἰχύλου πρὸς δὲ τὸν ὄχλον αὐτῶν τȏυ πλήθους ενπτοηθέντος, συνέςτειλεν ὁ νόμος εἰς ἐλάττω ἀριθμὸν τὸν Χορόν: quod factum annô 3. Olympiad. 80. Chorus autem hic in quinque iuga distributus est, tres scilicet personae in singula iuga, aut in 3. ordines, quorum unicuique quinque adscribebantur personae: Atque, uti in scenam prodibat Chorus, tres nonnumquam ex illo prodibant, aliquando quinque; est tamen, ubi et una tantum persona, Pollux, loc. cit. Inter feminas Tragicas optimates anus illae fuerunt, quas πολιὰς κατακόμους nominant Graeci, quibus cani erant crines et totae nitebant, candebantque unde λευκόκομοι quoque et παράχρωμοι, apud eundem, l. 4. c. 19. grpsatissimae, Ciceroni dicuntur l. 7. Ep. 6. Ipsis vero Poetis Tragicis, Aeschylo, Sophocli et Euripidi, honorem habeti voluti Lycurgus Rhetor, hâclege: Τὰς Τραγῳδίας τῶ ποιητῶν, Αἰχύλου, Σοφοκλέους, Εὐριπίδου τὸν Γραμματέα τῆς πόλεως παραναγινώοκειν, τοῖς ὑποκρινομένοις ουκ ἐξεῖναι αὐτὰς ὑπονρίνεςθαι: Statuas itaque illis statui iussit, eorumque Tragoedias publice asservari, cavitque ne quis eas Histrio doceret, sed ut publice ab urbis Scriba recitarentur, Plut. in Lycurgo. Meminit quoque statuarum, in Theatro, his tribus positarum Pausanias, Attic. alitque, e quibus tamen id

colligas: id primum datum fuisse uni Aeschylo, Atheniensium plebiscitô; postea Lycurgi lege, ad reliquos quoque duos extensum. Vide Sam. Petitum, Comm. in LL. Attic. l. 1. tit. 1. Sicut vero Comicorum natio e veteri more a quinque Iudicibus, iisque iuratis, iudicabatur, ut Bacchus Iudex docet apud Comicum, Ranis: Sic Tragicorum Iudices decem erant, iurati itidem, sorte ab Archonte capti, e singulis Tribubus unus, ut e Plutarchi narratione in Cimone constat. Meminit horum Iudicum Aristoteles, Rhetor. l. 3. ubi refert, Euripidem publice aliquando accusatum, provocâsse ad Theatri Iudices; apud quos, si qua minus honeste, aut pie et probe dicta videbantur, causam dicebant et multabantur: ὥπερ Εὐριπίδης πρὸς Γ´γιαίνοντα εν τῇἀντιδόσει κατηγοροῦντα, ὡς ἀσεβὴς, ὅσγε ἐπόιηϚε κελεύων ἐπιορκεῖν,

Η᾿ γλῶςς᾿ ὀμώμοχ᾿ ἡ δὲ φρην` ἀνώμοτος.

Ε῎φη γὰρ αὐὸν ἀδικεῖν τὰς εν τȏυ Διονυσιακοῦ ἀγῶνος κρίσεις εἰς τὰ δικαςτήρια ἄγοντα ενεῖ γὰρ αὐτὸν δεδωκέναι γόγον ἢ δώσειν εἰ βούλεται κατηγορεῖν. Si praeter aequum pronuntiâsse convincebantur, a Iudicibus aliis, ad quos videtur provocatum, multabantur, Aeschines contra Ctesiph. Sed hi Iudices, qui antiquum morem repraesentabant quidem, idem auctoritatis non habebant: Veteres enim illi nihil ad gratiam spectatorum faciebant, sed illorum auctoritate, τῷ ςθεάτρω ῥάβδου κοσμούσης ἡ νουθέτησις ἐγίγνετο; factum vero aliquando, ut hi iuberentur a Populo victorem illum renuntiare, cui favebat. Aelian. Variae l. 2. c. 13. ubi de Aristophanis Nebulis. Vide iterum Petitum paulo post. Tragicam Scenam quod attinet, conformabatur illa columnis et fastigiis, signisque ac regali instruebatur apparatu: Praeterea excitabantur in illa Palatia, Regiae, turres: Cum contra Comica privatarum aedium; Satyrica vero topiarii operis speciem praeberet. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 9. et 10. cum Paralip. Dempsteri. Nec omittendum Tragoediam, ob argumenti sublimitatem et personarum dignitatem, coronatam depingi consuevisse; quod idem Rosinus monet. Plura in hanc rem, inprimis de Tragoedorum proprio, quod erat cantare in scena, hincque praedulci voce, quam inprimis affectabant, ac proin a Venere abstinentia; de Tragoediarum porro argumentis, quae ex vulgata μυθοποιίᾳ seu Cyclo Epico ut plurimum sumebantur, aliisque huc pettinentibus, apud Salmas. Not. ad Aurelian. Vopisci, c. 7. et Exercit. Plin. ad Solinum p. 769. 854. et seqq. nec non hîc passim, in voce Cantare, et Dixi, item ubi de Fibula; alibique.